باز لطف خدا شامل حالمان شد و توفیق داد، دوباره بر خوان نعمتش مهمان شویم. رمضان ماه نزول خیر و برکت، ماه مهمانی خداوند، ماه نزول رحمت،
ماه مهماني و ضيافت الهی، که
بارديگر ما را به يک
فضاي معنوي غيرقابل وصفی
ميکشاند.
رمضان ماه بهار قرآن، ماهی که در آن خداوند از تمام فرصتها و لحظه لحظه اش، بهانه ای قرار داده برای مهمانانش، تا برایشان اجر نیک ثبت کند، از خواب تا بیداری از سحر تا افطارش، از شب زنده داریها تا دعا و مناجات، از قرائت قرآن تا خواندن نماز و نافله های مستحبی، چه میزبان مهربانی که خوان نعمتش، بیکران گسترده است و شامل حال همه آفریدگان شده است. شیاطین در غل و زنجیرند و زمینه برای گناه کردن بسیار پایین است.
روزها مملو از نور خداست. همانگونه که
رسول اکرم(صلیاللهعلیہوآلہ) فرمودند:
درهاے آسمان در اوّلین شب
ماه رمـضـان گشوده مےشود و تا
آخرین شب آن بستہ نخواهد شد.
بحار،ج۹۳،ص۳۴۴
بررسى روايات در موضوع به بند كشيده شدن شياطين و جلوگيرى از آنها در ماه رمضان، دو علّت را نشان مى دهد :
1. طبيعت پيشگيرانه روزه، روزه به طور طبيعى، زمينه ای را كه شيطان بر اساس آن، انسان را به گم راهى میکشاند، از بين میبرد. به تعبير دقيق تر، زنجيرى كه در ماه رمضان، شيطان را به بند میکشد، چيزى جز خودِ روزه نيست.
شيطان در انسان جارى میشود ، همچون جريان خون. پس با گرسنگى ، مجارى او را تنگ كنيد
بحار الأنوار ج ۷۰ ص ۴۲
روزه به طور طبيعى، مانع تسلّط شيطان بر انسان میشود. زنجيرى كه روزه دارد ، نه تنها شيطان را به بند میکشد، بلكه كشش هاى نفْس امّاره را هم مهار میکند، آن را به اسارت در میآورد و جلوى سلطه آن را بر انسان میگیرد ،
و به فرموده امام علی علیه السلام،
گرسنگى، چه خوب ياورى براى اسير كردن نفْس و شكستن عادت آن است!
غرر الحكم ح ۹۹۴۴
همه رواياتى كه در ستايش گرسنگى و نقش آن در خودسازى و تربيت نفْس ، وارد شدهاند، هدف آنها ايجاد مانع طبيعى در برابر سلطه شيطان بر انسان و نگهدارى انسان از كششها و اغواگری هاى نفْس و نيز آزادسازى نيروهاى عقلى و شكوفاسازى استعدادهاى انسانى است.
به وسيله گرسنگى و تشنگى، با نفس خويش جهاد كنيد؛ چرا كه پاداش آن، مثل پاداش جهادكننده در راه خداست.
المحجّة البيضاء ج ۵ ص ۱۴۶
2 . عنايت ويژه خداوند
افزون بر پشتوانه اى كه روزه به طور طبيعى براى روزه داران جهت جلوگيرى از سلطه شيطان و اغواگرى هاى او پديد میآورد، اين برنامه عبادى، خود به خود، زمينه ساز شمول عنايتهاى خدا بر آنان میگردد. آنچه در روايات با عنوان به بند كشيدن شياطين در اين ماه آمده است، به همين نكته اشاره دارد .
به عبارت ديگر، عنايت الهى گزاف نيست تا سؤال شود: چرا خداى سبحان، مانع سلطه شيطان نمیشود و در بقيّه ماهها بين انسان و سلطه او فاصله نمیاندازد؟ هرگز؛ بلكه ريشه اين توفيق و عنايت الهى، در انتخاب خود انسان و ورود او به ميهمان سراى رمضان، نهفته است .
خداوند ماه مبارک رمضان را برای ما، زمینه جلب رحمت الهی قرار دهد و نگاه پر مهرش را برای روزه داران صد چندان کند و زمینه را برای استفاده حداکثری از ماه رمضان، برای روزه داران مهیا کند